Celem postępowania sądowego w przedmiocie podziału majątku wspólnego, zgromadzonego przez małżonków w trakcie trwania ich małżeństwa, jest ustalenie przedmiotów majątkowych wchodzących w skład tego majątku oraz ich wartości.

Skład majątku wspólnego małżonków, zgodnie z art. 31 § 1 k.r.o., stanowią przedmioty majątkowe nabyte przez oboje małżonków lub przez jednego z nich w czasie trwania ustroju wspólności majątkowej (majątek wspólny). Do majątku wspólnego należą w szczególności:

1. pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków;
2. dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków;
3. środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków;
4. kwoty składek zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 963, z późn. zm.).

O ile ustawodawca definiuje pojęcie majątku wspólnego oraz wskazuje, iż w jego skład wchodzą wszystkie przedmioty majątkowe nabyte przez oboje małżonków lub przez jednego z nich w czasie trwania ustroju wspólności majątkowej, to w przepisach prawa brak jest przepisu określającego sposób ustalenia wartości tych przedmiotów majątkowych, a zarazem zgromadzonego przez małżonków majątku wspólnego.

Problem z ustaleniem wartości poszczególnych składników majątkowych jest realny przede wszystkim w tych sprawach, w których postępowanie o podział majątku prowadzone jest kilka bądź kilkanaście lat po ustaniu pomiędzy stronami wspólności majątkowej (ustanie wspólności majątkowej następuje na skutek orzeczenia Sądu – wyroku rozwodowego lub wyroku ustanawiającego rozdzielność majątkową pomiędzy małżonkami lub w wyniku zawarcia przez strony w formie aktu notarialnego małżeńskiej umowy majątkowej, wprowadzającej ustrój rozdzielności majątkowej).

W takich sytuacjach mogą powstać wątpliwości, co do sposobu ustalenia wartości przedmiotów majątkowych wchodzących w skład majątku wspólnego tzn. czy wartość tych przedmiotów należy ustalić według stanu tego majątku oraz cen w chwili dokonywania podziału, czy według stanu tego majątku oraz cen na dzień ustania małżeńskiej wspólności majątkowej.

W wydanej uchwale z dnia 23 lutego 2018 r., Sąd Najwyższy rozstrzygnął istniejące na tym tle wątpliwości i określił, iż „w sprawie o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami skład majątku wspólnego ustala się według chwili ustania wspólności majątkowej, a jego wartość według stanu tego majątku oraz cen w chwili dokonywania podziału” (uchwała SN z dnia 23 lutego 2018 r., sygn. akt: III CZP 103/17).

Z powyższej uchwały Sądu Najwyższego wynika zatem, że przedmiot podziału będą stanowiły wszystkie składniki majątkowe istniejące w dacie ustania wspólności majątkowej, których wartość będzie ustalana w oparciu o ich stan oraz ceny w chwili dokonywania podziału. Należy zwrócić uwagę, iż w przypadku ruchomości (np. samochodów osobowych, przedmioty stanowiące wyposażenie mieszkania lub domu) upływ czasu może spowodować, że dany składnik majątku znacząco straci na wartości z uwagi na zużycie, uszkodzenie oraz reguły obrotu gospodarczego. Tym samym jest bardzo ważne, aby po ustaniu wspólności majątkowej, rozważyć zasadność wystąpienia do Sądu z wnioskiem o podział majątku wspólnego.

Nasza Kancelaria świadczy pomoc prawną w sprawach o podział majątku, obejmującą swoim zakresem zarówno porady prawne, jak i reprezentowanie Klientów w postępowaniach sądowych.

Jeśli mają Państwo pytania lub wątpliwości związane z konkretnym postępowaniem, zachęcamy do kontaktu z Kancelarią.